CITES සම්මුතිය

CITES (වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති වන සත්ත්ව හා වෘක්ෂලතා විශේෂවල ජාත්‍යන්තර වෙළඳාම පිළිබඳ සම්මුතිය) යනු රජයන් අතර ජාත්‍යන්තර ගිවිසුමකි. එහි පරමාර්ථය වන්නේ වන සතුන් සහ ශාක නිදර්ශකවල ජාත්‍යන්තර වෙළඳාම ඔවුන්ගේ පැවැත්මට තර්ජනයක් නොවන බව සහතික කිරීමයි.

ව්‍යාඝ්‍රයින් සහ අලි ඇතුන් වැනි බොහෝ ප්‍රමුඛ විශේෂවල වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති තත්ත්වය පිළිබඳ වර්තමානයේ පුළුල් තොරතුරු, එවැනි සම්මුතියක අවශ්‍යතාවය පැහැදිලිව පෙනෙන්නට තිබේ. නමුත් CITES සඳහා වූ අදහස් මුලින්ම ගොඩනැගුණු අවස්ථාවේ, 1960 ගණන්වල, සංරක්ෂණ අරමුණු සඳහා වනජීවී වෙළඳාම නියාමනය කිරීම පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර සාකච්ඡාව සාපේක්ෂව අලුත් දෙයක් විය. ආපසු හැරී බැලීමේදී CITES හි අවශ්‍යතාවය පැහැදිලිය. වාර්ෂිකව, ජාත්‍යන්තර වනජීවී වෙළඳාම ඩොලර් බිලියන ගණනක් වටිනා වන අතර ශාක හා සත්ව නිදර්ශක මිලියන සිය ගණනක් ඇතුළත් වේ. සජීවී සතුන් සහ ශාකවල සිට ආහාර නිෂ්පාදන, විදේශීය සම් භාණ්ඩ, ලී සංගීත භාණ්ඩ, දැව, සංචාරක කුතුහලය දනවන භාණ්ඩ සහ ඖෂධ ඇතුළුව ඒවායින් ලබාගත් වනජීවී නිෂ්පාදන විශාල ප්‍රමාණයක් දක්වා වෙළඳාම විවිධ වේ. සමහර සත්ත්ව සහ ශාක විශේෂ සූරාකෑමේ මට්ටම් ඉහළ මට්ටමක පවතින අතර, ඒවායේ වෙළඳාම, වාසස්ථාන අහිමි වීම වැනි අනෙකුත් සාධක සමඟ එක්ව, ඔවුන්ගේ ජනගහනය දැඩි ලෙස ක්ෂය කිරීමට සහ සමහර විශේෂ වඳ වී යාමට ආසන්නයට ගෙන ඒමට සමත් වේ. වෙළඳාමේ යෙදෙන බොහෝ වනජීවී විශේෂ වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව නැත, නමුත් අනාගතය සඳහා මෙම සම්පත් ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා වෙළඳාමේ තිරසාර බව සහතික කිරීම සඳහා ගිවිසුමක් පැවතීම වැදගත් වේ.